藏密薈萃
四轉心修法之一:觀暇滿難得 - 八無暇 (4)~(8)

 

 

 

དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ། །

巴丹雜威喇嘛仁波切

具德根本上師寶

བདག་གི་སྤྱི་བོར་པདྨའི་གདན་བཞུགས་ལ།།

達個髻沃貝梅墊秀拉

請住我頂蓮座上

བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྗེས་བཟུང་སྟེ། །

嘎珍欽布郭內即嵩迭

以大恩德攝受我

སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་བསྩལ་དུ་གསོལ།།

固頌突即鄔竹雜杜梭

賜身語意之悉地

⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯

དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཨུ་དུམ་ཝ་ར་འདྲ། ། 

達究涅嘎屋敦瓦拉札

暇滿難得猶如優曇花

རྙེད་ན་དོན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་ལས་ལྷག །

涅那敦千宜欣諾雷拉

既得大義超勝如意寶

འདི་འདྲ་རྙེད་པ་ད་རིས་ཙམ་ཞིག་ལ། །   

迪札涅巴達瑞贊西拉

獲得如是此身唯一回

དོན་ཆེན་གཏན་གྱི་འདུན་མ་མི་སྒྲུབ་པར། །

敦千滇既敦瑪密竹巴

若未成辦究竟大義果

དོན་མེད་ཆུད་ཟར་གྱུར་པ་བདག་ཅག་ལ། ། 

敦梅去薩久巴達加拉

我等無義虛度此人身

དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས། །

袞秋袞杜喇美突傑西

三寶總集上師悲眼視

དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་བྱེད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །

達究敦由切巴欽吉洛

願獲暇滿實義求加持


八無暇中的

(4)邊地

邊地就是沒有佛教的地方。無論在哪裡,凡是沒有佛教、沒有正知正見的地方就叫做邊地。這一生我們雖然沒有投生到地獄、餓鬼、傍生,但若投生到邊地,則我們依然無法修行,因為邊地沒有佛、沒有三寶、佛法的存在, 當然也就沒有修行的概念。

(5)長壽天

長壽天亦可從四個方面進行觀察:1.長壽天所 處的環境;2.長壽天的身相;3.長壽天的痛苦; 4.長壽天的壽量。

1 . 長壽天所處的環境 :六道輪迴可分為欲界、色 界、無色界三個層次。長壽天處於四禪天東、北交界黑漆漆的地方。堪布阿嘎仁波切認為這是不了義的說法,實際上投生在無想天的眾生,前一世死在哪裡,隨即停留在死的那個地方,於無想的狀態中安住八十大劫。

2.長壽天的身相:無想天的眾生沒有色身,為空明定身。

3.長壽天的痛苦:長壽天天人,沒有任何的痛苦、 快樂以及善惡的想法,如熟睡般空過日子,他以為這是一個解脫,等到自無想的禪定中出定時,他發現這並不是解脫,於是對曾經修過的法生起邪見,如此一來必定跟隨往昔的業力墮落惡趣。

4.長壽天的壽量:八十大劫。但於八十大劫中,完全不起心動念,沒有粗大的貪、瞋、癡,也無任何痛苦, 於無想中空過。

投生到長壽天的眾生,僅於投生的剎那有思維,但是 投生以後就沒有思維,雖然他的心非常平靜,不會有粗糙的煩惱,但同樣的也不會有出離心、菩提心等,所以也沒有修行的概念。我們這一世若投生長壽天,雖然不是惡趣是善趣,但

同樣無法修行。往往我們以為生在天道很殊勝,實際上並非如此,此處我們也要以觀察修、安定修的方式來思維。

(6)邪見

有邪見的人不承認因果、不承認輪迴、不相信佛的存在和解脫的存在。我們這一世雖未生於三惡趣、邊地、長壽天,但如果沒有正知正見而有邪見的話,那就跟地獄一樣,同樣沒有修行的機會。

(7)佛不出世

釋迦牟尼佛出世的這一劫叫賢劫,在此賢劫中將有一千尊佛出世,轉法輪、度化眾生。但輪迴是一個非常漫長的過程,很多時候是無佛出世的暗劫,此時則連三寶之名也聽不到,眾生也同樣沒有解脫、行善等概念,當然也就沒有修行的概念。

(8)喑啞

所謂喑啞雖然包括聾啞之人,但主要是指意根喑啞, 十分愚癡,理解和思維能力很差的智障者。這類人即使為他傳法,也無法領悟正法的涵意,當然就更談不上修行了。

以上談到八無暇。我們要認真地一一思維,最後就深深體會到:喔!原來世間有很多生命根本無法修行。現在,我們幸運地遠離了這八種無暇,得到了修法的機會,這是千百萬年難遭遇的,所以一定要好好珍惜這個珍寶人身,要牢牢把握這個機會,好好地去修行。這就叫作八無暇的修法。

然後將觀修‘暇滿難得’等所修的功德,迴向給以八無暇處的眾生為主的天下所有眾生,但願一切有情遠離苦因及苦果,獲得無上圓滿的佛果。


བསྔོ་སྨོན།

迴向偈 

བསོད་ནམས་འདི་ཡིས་ཐམས་ཅད་གཟིགས་པ་ཉིད། །

索南德以湯皆瑟巴涅

此福已得一切智

ཐོབ་ནས་ཉེས་པའི་དགྲ་རྣམས་ཕམ་བྱས་ཏེ། ། 

托內逆比札南潘協迭

摧伏一切過患敵

སྐྱེ་རྒ་ན་འཆིའི་རྦ་ཀླུང་འཁྲུགས་པ་ཡི། །

傑嘎納齊瓦隆徹巴以

生老病死猶波濤  

སྲིད་པའི་མཚོ་ལས་འགྲོ་བ་སྒྲོལ་བར་ཤོག །

斯比措利卓瓦卓瓦效

願度有海諸有情

觀修四轉心之一:
思維八暇十圓滿 (1)
དཔལ་ལྡན་རྩ་བའི་བླ་མ་རིན་པོ་ཆེ། །
巴丹雜威喇嘛仁波切
具德根本上師寶
བདག་གི་སྤྱི་བོར་པདྨའི་གདན་བཞུགས་ལ།།
達個髻沃貝梅墊秀拉
請住我頂蓮座上
བཀའ་དྲིན་ཆེན་པོའི་སྒོ་ནས་རྗེས་བཟུང་སྟེ། །
嘎珍欽布郭內即嵩迭   
以大恩德攝受我
སྐུ་གསུང་ཐུགས་ཀྱི་དངོས་གྲུབ་བསྩལ་དུ་གསོལ།།
固頌突即鄔竹雜杜梭
 賜身語意之悉地
⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯⋯
དལ་འབྱོར་རྙེད་དཀའ་ཨུ་དུམ་ཝ་ར་འདྲ། ། 
達究涅嘎屋敦瓦拉札 
暇滿難得猶如優曇花
རྙེད་ན་དོན་ཆེན་ཡིད་བཞིན་ནོར་ལས་ལྷག །
涅那敦千宜欣諾雷拉  
既得大義超勝如意寶
འདི་འདྲ་རྙེད་པ་ད་རིས་ཙམ་ཞིག་ལ། །   
迪札涅巴達瑞贊西拉   
獲得如是此身唯一回
དོན་ཆེན་གཏན་གྱི་འདུན་མ་མི་སྒྲུབ་པར། །
敦千滇既敦瑪密竹巴  
若未成辦究竟大義果
དོན་མེད་ཆུད་ཟར་གྱུར་པ་བདག་ཅག་ལ། ། 
敦梅去薩久巴達加拉
我等無義虛度此人身
དཀོན་མཆོག་ཀུན་འདུས་བླ་མའི་ཐུགས་རྗེས་གཟིགས། །
袞秋袞杜喇美突傑西  
三寶總集上師悲眼視
དལ་འབྱོར་དོན་ཡོད་བྱེད་པར་བྱིན་གྱིས་རློབས། །
達究敦由切巴欽吉洛  
願獲暇滿實義求加持
             དམིགས་རྐང་དང་པོའོ། ། 
(一)觀暇滿難得
首先思維自己是否獲得八閒暇的人身,所謂的八閒暇就是遠離八無暇。總的來說,沒有生在八無暇的地方,有空閒修持正法,稱為閒暇。無暇指的是八無暇處:地獄、餓鬼、傍生、邊地、邪見、長壽天、佛不出世以及瘖啞等。
如果生在地獄中,則日日夜夜,剎那也不間斷地感受寒熱之苦,根本無法生起修持佛法的念頭,所以根本沒有修法機會;同樣生為餓鬼,則恆時感受飢餓、口渴之苦,時時都要感受饑餓的痛苦,不會有修法機會;如果生為傍生,經常互相啖食、被役使殺害,則無有修法機會;如果生於長壽天,長壽天〈無想天〉雖屬善趣,但是無有任何的意念,一直處於無念禪定中長達數劫之久而虛度光陰,因而不具備修法機會;如果生在邊地,邊地為沒有佛法之處,那裡無有佛法的光明,自己不懂聞思修行,故無有修法機會;邪見者為不相信有前世、來生,不相信業因果,不相信善有善報,惡有惡報,也不相信上師三寶,因為心的相續當中被邪見所染污,滿腦子邪知邪見和種種顛倒錯誤的見解,從而沒有修法機會;佛不出世,即轉生於無佛出世的暗劫中,因無佛來宣說佛法的內容,無有佛光普照,連三寶的名號也聽不到,根本不知何為善,何為惡,所以無有修法機會;若生為瘖啞,主要指心理狀態有問題、精神不正常,心的相續不調和,而無法聞、思、修行佛法,因為意根瘖啞,十分愚癡,不能領悟正法的涵義,因此無有修法機會。
八無暇中三惡趣的眾生(地獄、餓鬼、傍生),恆時不斷地感受各自往昔所造惡業的果報所引發的寒熱飢渴等痛苦,無有修法機會,我們詳細的觀察自己是否生在這些地方?並沒有,所以我們當生起一個歡喜的心,同時也要深深的思維及體會,若生在三惡趣中會是什麼樣子呢?